Je denkt vast dat ze van jou zijn, jouw meningen, visies of gedachten over je leven, over de maatschappij waarin je leeft en de wereld waar je onderdeel van bent. Dat jij deze meningen hebt gevormd door weloverwogen informatie, door goed te luisteren naar de mening van anderen, je familie of je docenten. En dat je van daaruit een behoorlijk goede kijk hebt op het leven, op wat goed is en wat slecht is, en op wie goed is en wie slecht is.
Laat mij je dan uitdagen en je oprecht vragen je te verdiepen in de werking van jouw onderbewuste. Echt open minded te zijn en jezelf te informeren over hoe wij als mens functioneren en open te staan voor het idee dat ons gedachtegoed mogelijk helemaal niet door ons zelf gecreëerd is. Het is verschrikkelijk moeilijk een gedachtegoed te zien zoals het daadwerkelijk is, geloof me, ik heb er jaren over gedaan om mijn eigen gedachtengoed te doorzien voor wat het is, vervolgens af te breken en opnieuw op te bouwen.
De eerste zeven levensjaren
Laat mij beginnen te vertellen dat ik ben geboren in een streng religieus gezin. Als je als baby deze wereld in komt ben je niets anders dan ontvankelijk. Je hebt geen enkel filter en je vermogen tot redeneren, vergelijken en afwegen bestaat niet. Daarom is geloven in Sinterklaas voor elk kind makkelijk, net als geloven in het monster onder je bed of dat je onzichtbaar bent als jij de ander niet ziet.
Ik heb zelf nooit geleerd dat Sinterklaas bestaat, dus ik vond het onbegrijpelijk dat andere kinderen konden geloven dat die beste man helemaal uit Spanje zou komen om je een cadeautje te brengen. Het is me niet geleerd, dus kon ik het ook niet aannemen. Ik heb echter wel geleerd dat God bestaat, net als duivels en demonen en ook dat de wereld vergaat. Dat was voor mij net zo aannemelijk als het bestaan van Sinterklaas was voor een ander kind.
In de eerste zeven levensjaren heeft een kind geen filter om indrukken te beoordelen en neemt deze dus zonder oordeel over en slaat ze op. Net als een harde schijf van een computer, waar alles op blijft staan tot je het eraf gooit. Zo wordt in de eerste zeven levensjaren je onderbewuste vol gestopt met informatie, vanuit de kaders, normen en waarden en achtergronden van je familie en je culturele en sociale omgeving. Na je zevende jaar ga je meer en meer filteren, de basis is echter gelegd en deze wordt eerder aangevuld en versterkt dan ter discussie gesteld. De omgeving blijf na het zevende jaar dan ook meestal hetzelfde.
Het onderbewuste
Iedereen heeft een bewuste en onderbewuste, niemand uitgesloten. Je onderbewuste regelt je autonoom zenuwstelsel, zodat je hart automatisch klopt en je netjes om de zoveel tijd adem haalt. Je onderbewuste slaat daarnaast al jouw herinneringen, trauma`s, overtuigingen en emoties automatisch op.
Alles wat zich vaak herhaalt in je leven wordt omgezet in een soort programma in je onderbewuste, een automatisme. Heel handig, want als je eenmaal hebt leren fietsen, dan kun je het niet meer afleren. Je kunt lezen, snel op een toetsenbord tikken en zonder na te denken van je huis naar je werk rijden. Als je het eenmaal hebt geleerd, wordt het daarna allemaal makkelijk en gaat het zonder bewuste moeite. Zo speelt dus een groot gedeelte van je leven zich automatisch af, via ons onderbewuste.
Omdat je onderbewuste geen oordeel heeft, slaat het alles op, inclusief overtuigingen die niet waar zijn of misschien helemaal niet goed voor je zijn. 75% van wat jij denkt, doet en beleeft komt voort uit jouw onderbewuste. Een enorm vat vol informatie, dat daar waarschijnlijk, hopelijk met de juiste intentie is ingebracht. Je hebt misschien geleerd ‘dank u’ te zeggen als je iets krijgt, niet te zeuren over je eten of je niet aan te stellen als je valt. Je hebt misschien geleerd dat er slechte mensen zijn in de wereld, dat je alleen je familie kunt vertrouwen, dat je alleen iets kunt bereiken als je hard werkt of dat je alleen waardering krijgt als je iets presteert. De mogelijkheden zijn onbegrensd en dat is precies waar jij mee start nog voordat je überhaupt zelf gaat nadenken of filteren.
De vorming van mijn gedachtegoed
Het is als een zacht bolletje klei, dat je in zo`n hard plastic vormpje duwt, tot het mooi strak en glad is vormgegeven. Ik zat ook in zo`n vormpje, comfortabel en niet bezig met iets buiten dat vormpje. Waarom zou ik? Ik had mijn familie en een geloof wat mij zou redden als de hele wereld zou instorten.
Ik deed wat ik altijd deed, ik nam de informatie op, nam het aan als ‘waar’ en hield me aan alle regels die daar bij hoorden. Je onderbewuste is namelijk een routinematige machine, die niets anders wil dan je in een staat van veiligheid houden. Alles wat bekend is, is per definitie veilig.
Het is mens-eigen om altijd te zoeken naar zekerheid en veiligheid. Daarom staat je primaire overlevingsinstinct altijd aan. Ik vormde zonder enig weerstand een gedachtegoed, ik verdedigde dit gedachtegoed met mijn leven en als ik de regels niet volgde voelde ik me schuldig. Als kinderen me uitlachten of ik op school dingen leerde die tegengesteld waren aan mijn geloof, voelde ik weerstand en boosheid.
Een barst in mijn (?) gedachtegoed
Tot er een moment aanbrak dat ik een onwaarheid voelde in de informatie, een klein scheurtje in het figuurtje van klei. Ik zag dingen gebeuren en maakte dingen mee die helemaal niet pasten bij wat mij geleerd was. Dingen die ik in twijfel ging trekken en waar ik vragen over begon te stellen. En toen gebeurde er iets wat een enorm keerpunt in mijn leven werd.
Mijn stap buiten het aangenomen gedachtegoed van mijn familie en de geloofsgemeenschap, werd zo buitensporig hard afgewezen, dat er een golf van weerstand in hen los kwam. Er werd gedreigd, op mijn schuldgevoel ingepraat, met bijbelteksten gesmeten en mij ingeprent dat het Satan was die me aan het testen was.
Ik voelde zo`n enorme strijdlust opkomen, die me hielp de keuze te maken het zelf te gaan uitzoeken. Ik wilde buiten die meningen en visies van anderen zelf beoordelen of dit mijn waarheid was of niet. Een keuze die mij het contact met mijn hele geloofsfamilie kostte.
Vrij en gevangen in gedachtegoed
Ik dacht, nu kan ik mijn eigen mening gaan vormen, maar zo simpel bleek dat niet te zijn. Dat kleifiguurtje was hard geworden, het was inderdaad uit het vormpje gevallen, maar de vorm was al gemaakt en uitgehard. Al die overtuigingen, meningen en zogenaamde waarheden zaten vast in mijn onderbewuste, ik was vrij en tegelijk nog steeds gevangen. Want ik merkte dat ik nog steeds het gevoel had dat ik iets fout deed en voelde mezelf in een constante staat van schuld. Ik veroordeelde anderen en vooral ook mezelf nog steeds naar de maatstaven die ik 15 jaar had meegekregen.
Is het eigenlijk wel mogelijk een eigen mening te vormen, als je al een gedachtegoed als jouw waarheid hebt aangenomen?
Chauffeur of bijrijder
Vraag jezelf nu af, is alle informatie die in je onderbewuste is opgeslagen ook echt jouw eigen gedachtegoed? En hoe kun je dit beoordelen als je geen andere informatie hebt om dit mee te vergelijken? Zou je daadwerkelijk bereid zijn iets te lezen wat weerstand, verzet of zelfs boosheid oproept? Zou je het met een open mind tot je nemen of zou je het afwijzen, erom lachen en niet kunnen begrijpen hoe een ander in staat is zo te denken? Precies, net zoals ik altijd heb gedaan.
Ik weet dat het niet leuk is om te horen maar denk niet dat je zonder een gevoel van frustratie, twijfel of weerstand iets kan gaan onderzoeken of aannemen wat teveel afwijkt van jouw huidige gedachtegoed. Jouw onderbewuste zit namelijk aan het stuur en jij kunt alleen maar concluderen dat jij in de bijrijdersstoel zit.
Als je oprecht wilt weten hoe jij zelf over zaken denkt, kun je je niet alleen baseren op wat je nu weet. Dat is hetzelfde als een paar pagina’s van een boek lezen en doen alsof je weet waar het over gaat. Wat jij nu weet, jouw gedachtegoed, is gevormd door je verleden, je sociale netwerk en (sociale) media.
Zelf aan het stuur
Het hebben van een mening is in onze wereld enorm belangrijk, hoe meer meningen je hebt, hoe beter. Het betekent dat je veel hebt geleerd, gestudeerd, gelezen en de actualiteit volgt. Deze mening deel je met anderen en die anderen delen die informatie met anderen. Dus nu weet je hoe het zit.
Stel je nu eens voor dat de media jou een beeld, een gedachtengoed, schetsen dat gekleurd is. Dat er belangen zijn, waar jij geen weet van hebt. Zou je dat dan echt willen weten? Of voel je een golf van weigering en irritatie alleen al bij het idee dat een nieuwszender of een krant, een item onvolledig of onjuist overbrengen?
Alleen al om je dit af te vragen, zorgt voor gevoelens van weerstand en onveiligheid. Het is jouw onderbewuste die deze informatie als onveilig beschouwt. Bedenk, je bent je onderbewuste niet!
Jij hebt een onderbewuste wereld gecreëerd van meningen en informatie die is aangedragen door anderen. Het maakt niet uit of dit de media zijn, een religie of je eigen familie. Je kunt alleen zelf in de bestuurdersstoel zitten als je een mening vormt, los van je conditioneringen. Door onderzoek te doen, je niet af te laten schrikken door je innerlijke reacties en niet bang te zijn af gewezen te worden door anderen. Gewoon simpelweg door het besluit te nemen dat je zonder vooroordelen wilt weten hoe dingen echt in elkaar zitten.
Degenen die ooit geloofden dat de aarde plat was, werden uitgelachen en verstoten. Degenen die zich uitspraken tegen de gevestigde religieuze orde, werden op de brandstapel gegooid. In deze tijd worden mensen die niet bereid zijn zomaar alles voor zoete koek te slikken, en kritisch afwijkende meningen hebben over onderwerpen zoals klimaat, pandemie, vaccinatie, Co2 of Trump, genegeerd, belachelijk gemaakt of afgekapt, met name door de politiek en media.
Brandstapel, heksenjacht? Er is de afgelopen eeuwen blijkbaar niet veel veranderd. Wat zegt dat over ons?
Wij zijn allemaal verantwoordelijk
Ik vraag niet van jou iets aan te nemen wat je niet wilt. Vorm alsjeblieft je eigen mening. Ik ga jou niet aandragen wat ik geloof, je kunt alleen maar zelf ontdekken wat je wilt geloven. We moeten ons alleen wel beseffen dat, zolang wij allemaal vast blijven zitten in een gedachtegoed dat is opgelegd vanuit onze omgeving, alles blijft zoals het is. We hebben dan alleen maar een paar pagina’s van het verhaal, het verhaal wat ons onderbewuste graag als een kloppend verhaal wil blijven afspelen. Wat de uitkomst ook is, de consequenties zullen we allemaal, gezamenlijk moeten dragen.
En nu?
Het is een risico dat deze hele Corona crisis en alle hieruit voorvloeiende consequenties die opgelegd zijn en gaan worden, door jou gewillig en zonder vragen aangenomen wordt.
Dat jouw privacy en vrijheid langzaam verdwijnen, in het belang van het grote goed.
Dat het je bijna onmogelijk gemaakt wordt nog een eigen mening te vormen door de censuur die plaats vindt in politiek en media. Blijkbaar is het belangrijk dat jouw mening gevormd wordt door instanties, waar jij de belangen niet van weet of mag weten.
Dat mensen die anders denken, vanuit hun eigen gedachtegoed, worden genegeerd, afgekapt of weggezet als complotdenkers. Die kan je beter op de brandstapel gooien, ons gedachtegoed is namelijk niet veel veranderd sinds die tijd. We hebben alleen de brandstapel ingeruild voor de schandpaal van media en sociale netwerken.
Is deze wereld nog van ons? Of zit er iemand anders achter het stuur?